(kshakirov1954@mail.ru)
Предлагаемая статья имеет целью показать, что существующая в Казахстане законодательная база научной (юридической) экспертизы законопроектов представляется неудовлетворительной, поскольку регламентирована в рамках Закона РК «О правовых актах», имеющего иное, более широкое предназначение, и не обеспечивающего решение основных её задач. В статье констатируется недостаточная урегулированность ряда положений приведенного закона, регламентирущих научные экспертизы законопроектов, в частности, на примере научной антикоррупционной экспертизы показано как нормы анализируемого закона и подзаконных актов фактически сводят на нет её изначальное предназначение. Новизна публикации состоит в том, что в ней обосновывается необходимость нового подхода к правовой регламентации научной экспертизы законопроектов в Казахстане посредством разработки самостоятельного Закона РК «О научной экспертизе нормативных правовых актов», обусловленного потребностью дальнейшего развития её организации и проведения, а также в итоговом выводе о необходимости разработки на этой основе общей теории научных экспертиз законопроектов по аналогии с положениями науки судебной экспертологии. Ключевые слова: правовая экспертиза, антикоррупционная экспертиза, судебная экспертиза, нормативный правовой акт, проект, законодательство, регламентация, закон, подзаконный акт, судебная экспертология.
Для цитирования и библиографии: Шакиров К.Н. О необходимости нового подхода к оценке научной экспертизы законопроектов в Республике Казахстан // Право и государство. 2021. № 1 (90). – С. 15-28. DOI: 10.51634/2307-5201_2021_1_15
Шакиров Қ.Н. Қазақстан Республикасында заң жобаларының ғылыми сараптамасын бағалауда жаңа ұстанымның қажеттілігі туралы. Ұсынылып отырған мақала Қазақстандағы заң жобаларына ғылыми (құқықтық)сараптама жүргізудің қолданыстағы заңнамалық базасының қанағаттанарлықсыз екендігін көрсетуге бағытталған, өйткені ол əуел бастан басқа, əлдеқайда кеңірек, мақсат көздейтін жəне оның бастапқы міндеттерінің шешілуін қамтамасыз етпейтін «Құқықтық актілер туралы» ҚР Заңының шеңберінде реттеледі. Мақалада аталған заңның заң жобаларының ғылыми сараптамасын айқындайтын бірқатар ережелерінің жеткіліксіз реттелгендігі, атап айтқанда, сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама мысалында талданып отырған заң мен заңға тəуелді актілердің нормалары оның бастапқы мақсатын іс жүзінде жоққа шығаратыны көрсетілген. Жарияланымның жаңашылдығы «Нормативтік құқықтық актілерге ғылыми сараптама жасау туралы» дербес ҚР Заңын əзірлеу арқылы Қазақстанда заң жобаларына ғылыми сараптама жүргізуді құқықтық реттеуде жаңа ұстанымның қажеттілігі негізделуінен көрінеді, бұл оны ұйымдастыру мен іске асыруды одан əрі дамыту мақсатымен айқындалады, сондай-ақ осы негізде сот сараптамасы ғылымының ережелеріне ұқсас заң жобаларын ғылыми сараптамадан өткізудің жалпы теориясын əзірлеу қажеттігі туралы қорытынды тұжырымнан көрінеді. Тірек сөздер: құқықтық сараптама, сыбайлас жемқорлыққа қарсы сараптама, сот сараптамасы, нормативтік құқықтық акт, жоба, заңнама, реттеу, заң, заңға тəуелді актілер, сот сараптамасы.
Shakirov K.N. On the need for a new approach to the assessment of scientific expertise of draft laws in the Republic of Kazakhstan. The proposed article aims to show that the existing legal basis for scientific (legal) examination of draft laws in Kazakhstan is unsatisfactory, since it is regulated within the framework of the Law of the Republic of Kazakhstan «On Legal Acts», which initially has another, broader purpose, and does not ensure the solution of its initial tasks. The article states the insufficient regulation of some provisions of the aforementioned law governing the scientific expertise of draft laws. For instance, on the example of scientific anticorruption expertise, it is shown how the norms of the analyzed law and by-laws actually defeat its original purpose. The novelty of the publication consists in substantiating the need for a new approach to the legal regulation of the scientific examination of draft laws in Kazakhstan through the development of an independent Law of the Republic of Kazakhstan «On scientific examination of regulatory legal acts», determined by the need for further development of its organization and implementation, as well as in the final conclusion on the need to develop on this basis a general theory of scientific expertise of draft laws by analogy with the provisions of forensic expertology. Key words: legal expertise, anti-corruption expertise, forensic expertise, normative legal act, draft, legislation, regulation, law, by-law, forensic expertology.
Читать статью