В статье право рассматривается в качестве искусства, применяемого на практике, которое должно быть автономным для того, чтобы наилучшим образом выполнять свои главные задачи, сводящиеся к разрешению конфликтов – как в зале суда, так и за его пределами. На сегодняшний день преобладающими являются точки зрения, согласно которым право играет роль определенного инструмента, которая обычно связывается с ценностями справедливости и действенности. Тем не менее, мы неизбежно что-то упускаем, если рассматриваем право только в подобном инструментальном качестве. Стоит нам начать понимать право строго в инструментальном смысле (независимо от благородности преследуемых нами целей), как автономия, присущая нам как индивидам, вскоре будет поставлена под угрозу. Между автономией индивидов и автономией права и в самом деле есть параллель – эти два вида автономий существуют и исчезают одновременно. Индивиды не могут быть по-настоящему свободными, если право является площадкой для действия внешних сил, даже если этими силами являются правотворцы, избранные в соответствии с демократической процедурой выборов. Таким образом, мы противопоставляем классическую модель, приравнивающую волю правотворцев к праву или полагающую, что правотворцы выступают от имени общества, наделившего их полномочиями. Необходимо, чтобы люди сами были хозяевами права. Это может быть, по нашему мнению, достигнуто при помощи сильных юристов и наличия процессуальных ограничений, позволяющих этим юристам сделать так, чтобы судьи и законодательные органы в целом покорились автономии права. Ключевые слова: право; автономия права; право Исландии; индивидуальная свобода; право судей и юристов; римское право; разрешение конфликтов; философия права; право законодателей; Двенадцать Таблиц; Сага об Эгиле.
Мелкевик Б., Мелкевик О. Неліктен адамның еркіндігі мен құқық автономиясы бір мезгілде өмір сүріп және бір мезгілде жойылады // Құқық және мемлекет 2017. № 1-2 (74-75). Б. 26-34.
Мақалада құқық тәжірибеде қолданылатын өнер ретінде қарастырылады, ол өзінің негізгі міндеттерін ең жақсы түрде орындау үшін - сот залында да, одан тыс жерлерде де дау-жанжалдарды шешетіндей автономды болуы керек. Бүгінгі таңда басымдықты көзқарас бойынша құқық әдетте, әділдік пен тиімділік құндылықтарымен байланысты белгілі бір құрал рөлін атқарады. Дегенмен, біз құқықты осындай аспаптық сапада ғана қарастырсақ, сөзсіз маңызды нәрсені ұмытамыз. Құқықты біз жеке индивидке тән автономия ретінде аспаптық мағынада (бізде қойылған мақсаттардың құндылығына қарамастан) түсіне бастағанда, бұл оған қауіп төндіреді. Индивидтердің автономиясы мен құқық автономиясының арасында параллельділік бар - бұл автономиялардың екі түрі бір мезгілде өмір сүріп, бір мезгілде жойылады. Егер құқық сыртқы күштердің әрекет ететін алаңы болса, бұл күштер демократиялық сайлау рәсіміне сәйкес сайланған заң шығарушылар болса да, индивидтер шын мәнінде еркін бола алмайды. Осылайша, біз заң шығарушы адамдардың еркін құқыққа сәйкестендіретін немесе заң шығарушылардың өз өкілеттіктерін берген қоғам атынан әрекет ететініне сендіретін классикалық модельге қарама-қайшы келеміз. Адамдардың өздері құқық иелері болуы қажет. Бұл біздің ойымызша, күшті заңгерлердің көмегімен және осы заңгерлерге судьялар мен заң шығарушы органдар тұтастай заңның автономиясына бағынатындай мүмкіндік беретін процессуалдық шектеулердің қолжетімділігімен қамтамасыз етілуі мүмкін. Түйінді сөздер: құқық; Автономды құқық; Исландия құқығы; жеке бас бостандығы; соттар мен заңгерлер құқығы; рим құқығы; дау-жанжалдарды шешу; құқық философиясы; заң шығару құқығы; Он екі Кесте; Эгил туралы сага.
Melkevik O., Melkevik A. Why Individual Freedom and the Autonomy of Law Stand or Fall Together // Law and State 2017. № 1-2 (74-75). Р. 26-34.
This paper considers law as a practical art that should be autonomous so to better fulfill the law’s primary goal, which is about the settlement of conflicts, be it inside or outside a courtroom. The dominant views, today, all understand law as fulfilling a certain instrumental role, normally linked to the values of justice or efficacy. Yet something will inevitably be amiss, we argue, if the law is understood only in instrumental terms. Once we begin to understand the law purely in instrumental terms, notwithstanding how noble are the objectives pursued, it is then our autonomy as individuals that will soon be compromised. There is indeed a parallel between individual autonomy and the autonomy of law – these two kinds of autonomy stand or fall together. Individuals cannot truly be free if the law is a playfield for heteronymous forces, even if these forces are democratically elected lawgivers. We therefore oppose the classical model equating lawgivers with the law, or saying that lawgivers speak for their communities. It is imperative that the people themselves own the law. This, we think, can best be realized with strong lawyers and with procedural constraints, permitting lawyers to force judges and the offices of the lawgivers in general to bend under the autonomy of law. Keywords: law; Autonomy of law; Icelandic law; Individual freedom; Judge, lawyer’slaw; Roman law; Settlement of conflicts; philosophy of law; law of legislators; Twelve Tables; The Saga of Egil.
Читать статью