Автор Қазақстан Республикасының 2014 жылғы Қылмыстық кодексінің белгілі бір қылмыстық құқық бұзушылық үшін көзделген жазадан гөрі неғұрлым жеңiл жаза тағайындау туралы бабында құқықтық табиғаты әртектес ережелердің: жеңілдетуші мән-жайлардың жазаға әсерінің күшін (шамасын) нақтылайтын ережелер (ҚР ҚК 55-бап. 1, 2 және 3-бөл.) және қылмыстық-құқықтық санкцияда көзделгеннен неғұрлым жеңiл жаза тағайындау тәртібін бекітетін ережелер (ҚР ҚК 55-баб. 4, 5 және 6-бөл.) біріктірілгенін атап көрсетеді. Бұл орайда, сотқа істе ерекше мән-жайлар болмаған жағдайларда төменгі шектен де төмен жаза тағайындау құқығы беріледі. Автордың пікірінше, неғұрлым жеңіл жаза тағайындау институтын құқықтық реттеудің дәстүрлі үлгісінен осылайша алшақтау бір жағынан, жаза тағайындаудың заңнамалық шегі ретінде санкцияның маңызын төмендетеді, екінші жағынан, дискрециялық өкілеттіктерді теріс пайдалану үшін қолайлы жағдай жасайды. Түйінді сөздер: жаза тағайындау; жазаны жеке даралау; жеңілдетуші мән-жайлардың жазаға әсері; неғұрлым жеңіл жаза тағайындау; ерекше мән-жайлар; төменгі шектен де төмен жаза тағайындау; жазаның жеңілірек түріне көшу.
Биебаева А.А. Правовая регламентация назначения более мягкого наказания, чем предусмотрено законом: традиции и новые подходы. Автор отмечает, что в статье Уголовного кодекса Республики Казахстан 2014 г. о назначении более мягкого наказания, чем предусмотрено за данное уголовное правонарушение, объединены правила, имеющие различную правовую природу: правила, конкретизирующие силу (меру) влияния на наказание отдельных смягчающих обстоятельств (ч.ч. 1, 2 и 3 ст. 55 УК РК) и собственно правила назначения более мягкого наказания, чем предусмотрено в санкции уголовно-правовой нормы (ч.ч. 4, 5 и 6 ст. 55 УК РК). При этом суду предоставлено право назначения наказания ниже низшего предела и при отсутствии в деле исключительных обстоятельств. Автор полагает, что подобный отход от традиционной модели правовой регламентации института назначения более мягкого наказания, с одной стороны, принижает значение санкции, как законодательного предела назначения наказания, с другой стороны, создает благоприятную почву для злоупотребления дискреционными полномочиями. Ключевые слова: назначение наказания; индивидуализация наказания; влияние смягчающих обстоятельств на наказание; более мягкое наказание; исключительные обстоятельства; назначение наказания ниже низшего предела; переход к более мягкому виду наказания.
Biebayeva A. Legal regulation of the appointment of a softer punishment. In the article of the Criminal Code of the Republic of Kazakhstan in 2014 on the appointment of a more lenient sentence than prescribed for the criminal offense, combined are rules with a variety of legal nature: rules specifying the force (measure) influence on the punishment of certain mitigating circumstances (рarts 1, 2 and 3 of Article 55 of the Criminal Code of the RoK) and proper assignment rules more lenient sentence than provided for in the sanctions of the criminal law (рarts 4, 5 and 6 of Article 55 of the Criminal Code of the RoK). In this case, the court is entitled to sentencing below the lower limit, in the absence of exceptional circumstances in the case. According to the author, such a departure from the traditional model of legal regulation of institute destination lighter punishment, on one hand, diminishes the value of sanctions, as a legislative limit sentencing, on the other hand, it creates a fertile ground for abuse of discretion. Keywords: imposition of sentence; individualization of punishment; the effect of mitigating circumstances on the punishment; a lighter sentence; exceptional circumstances; sentencing below the lower limit; the transition to a more lenient form of punishment.
Читать статью