Исследование посвящено актуальным проблемам казахстанского уголовно-процессуального законодательства, касающимся исключения доследственной проверки в уголовном процессе, на примере налоговых преступлений как основной составляющей теневой экономики. Данная категория уголовных правонарушений является наиболее сложной при принятии решений о начале досудебного производства и взята за основу для анализа результативности деятельности органов уголовного преследования, обеспечивающих экономическую безопасность государства. Автором исследуются зарубежный опыт и вектор развития законодательства стран постсоветского пространства, на их основе предлагаются пути дальнейшего развития процедур начала досудебного расследования в Республике Казахстан. Актуальность темы продиктована тенденциями государственной политики в сфере защиты бизнеса от незаконного вовлечения в орбиту уголовного преследования. Главой государства неоднократно обращалось внимание на то, что при снижении нагрузки на бизнес, тот по-прежнему наталкивается на многочисленные проблемы, связанные с действиями правоохранительных и контролирующих органов. Новизна работы представляется в том, что достаточных исследований по данной тематике ранее как в Республике Казахстан, так и за ее пределами не проводилось. Автор приходит к выводу, что исключение доследственной проверки по экономическим преступлениям влечет существенное нарушение принципов свободы предпринимательской деятельности и презумпции добросовестности налогоплательщика. По результатам исследования внесены предложения по доработке Главы 23 Уголовно-процессуального кодекса «Начало досудебного расследования» путем возвращения доследственной проверки по составам экономических правонарушений и активизации роли прокурора в надзоре за ее законностью. Ключевые слова: начало досудебного расследования; доследственная проверка; регистрация заявления, сообщения об уголовном правонарушении; Единый реестр досудебных расследований; правонарушения в сфере теневой экономики; правонарушения в налоговой сфере; необоснованное вовлечение бизнеса в орбиту уголовного судопроизводства; уголовная ответственность юридического лица; налоговый компромисс; налоговая амнистия; прокурорский надзор.

Для цитирования и библиографии: Филатов В.Н. Начало досудебного расследования по экономическим правонарушениям в Республике Казахстан: проблемные вопросы // Право и государство. 2020. № 3-4. – С. 138-160. DOI: 10.51634/2307-5201_2020_34_138

Филатов В.Н. Қазақстан Республикасындағы экономикалық құқық бұзушылықтар бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталуы: проблемалық мəселелер // Құқық және мемлекет 2020. № 3-4 (88-89). Б. 138-160. Зерттеу көлеңкелі экономиканың негізгі құрамдас бөлігі болып табылатын салықтық қылмыстар мысалында қылмыстық процесте тергеуге дейінгі тексеруді алып тастауға қатысты қазақстандық қылмыстық-процестік заңнамасының өзекті проблемаларына арналған. Қылмыстық құқық бұзушылықтардың осы санаты сотқа дейінгі іс жүргізуді бастау туралы шешімдер қабылдау кезінде неғұрлым күрделі болып табылады жəне мемлекеттің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қылмыстық қудалау органдары қызметінің нəтижелілігін талдау үшін негізге алынды. Автор шетелдік тəжірибені жəне посткеңестік кеңістік елдерінің заңнамасын дамытудың векторын зерттейді, олардың негізінде Қазақстан Республикасында сотқа дейінгі тергеп-тексеруді бастау рəсімдерін одан əрі дамыту жолдарын ұсынады. Тақырыптың өзектілігі бизнесті қылмыстық қудалау аясына заңсыз тартудан қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың тенденцияларымен айқындалады. Мемлекет басшысы бизнеске түсетін жүктеме азайған кезде, ол бұрынғыдай құқық қорғау жəне бақылаушы органдардың іс-əрекеттеріне байланысты көптеген проблемаларға тап болып отырғанына бірнеше рет назар аударды. Жұмыстың жаңалығы осы тақырып бойынша бұрын Қазақстан Республикасында да, одан тыс жерлерде де жеткілікті зерттеулер жүргізілмегендігінде. Автор экономикалық қылмыстар бойынша тергеуге дейінгі тексеруді алып тастау кəсіпкерлік қызмет еркіндігі қағидаттарын жəне салық төлеушінің адалдығы презумпциясын айтарлықтай бұзуға əкеледі деген қорытынды жасайды. Зерттеу нəтижелері бойынша Қылмыстық-роцестік кодекстің «Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталуы» 23-тарауын экономикалық құқық бұзушылықтар құрамы бойынша тергеуге дейінгі тексеруді қайтару жəне оның заңдылығын қадағалауда прокурордың рөлін жандандыру жолымен пысықтау бойынша ұсыныстар енгізілді. Тірек сөздер: сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталуы; тергеуге дейінгі тексеру; қылмыстық құқық бұзушылық туралы арызды, хабарламаны тіркеу; Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің бірыңғай тізілімі; көлеңкелі экономика саласындағы құқық бұзушылықтар; салық саласындағы құқық бұзушылықтар; бизнесті қылмыстық сот ісін жүргізу аясына негізсіз тарту; заңды тұлғаның қылмыстық жауаптылығы; салықтық ымыраға келу; салықтық рақымшылық жасау; прокурорлық қадағалау.
Filatov V.N. Problematic issues of the pre-trial investigation beginning on economic offenses in the Republic of Kazakhstan // Law and state 2020. № 3-4 (88-89). Р. 138-160. The study is devoted to topical problems of Kazakhstan's criminal procedure legislation,  concerning the exclusion of pre-investigation checks in criminal proceedings on the economic composition of offenses, using the example of tax crimes as the main component of the shadow economy. This category of criminal offenses is the most difficult in making decisions on the commencement of pre-trial proceedings and is taken as a basis for analyzing the effectiveness of the activities of the criminal prosecution bodies that ensure the economic security of the state. The author examines foreign experience and the vector of development of the legislation of the countries of the post-Soviet space, and the ways of further development of the procedures for starting pre-trial investigation in the Republic of Kazakhstan are proposed on their basis. The relevance of the topic is dictated by the tendencies of the state policy in the field of protecting business from illegal involvement in the orbit of criminal prosecution. The head of state has repeatedly drawn attention to the fact that while reducing the burden on business, it still encounters numerous problems associated with the actions of law enforcement and regulatory agencies. The novelty of the work seems to be in the fact that sufficient research on this topic has not previously been carried out both in the Republic of Kazakhstan and outside its borders. The author comes to the conclusion that the exclusion of a pre-investigation check on economic crimes entails a significant violation of the principles of freedom of entrepreneurial activity and the presumption of good faith of the taxpayer. Based on the results of the study, proposals were made to revise the Chapter 23 of the Criminal Procedure Code "Starting a pre-trial investigation" by returning a pre-investigation check on the composition of economic offenses and enhancing the role of the prosecutor in overseeing its legality. Keywords: start of pre-trial investigation; pre-investigation check; registration of the application, notification of a criminal offense; Unified register of pre-trial investigations; offenses in the shadow economy; offenses in the tax sphere; unjustified involvement of business in the orbit of criminal proceedings; criminal responsibility of a legal entity; tax compromise; tax amnesty; Prosecutor's supervision.
Читать статью

Мақала тақырыбының өзектілігі еңбек мигранттарының еркін жүріп-тұруы мен кедергісіз жұмысқа орналасуын құқықтық реттеу, оларды ЕАЭО шеңберінде əлеуметтік қамтамасыз ету қажеттігінен туындайды. Одақ аясында еңбек мигранттарының құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз етуге байланысты қосымша шараларды қолға алу жөніндегі мəселелерді қарау қажеттігі бар. Мақаланың жаңалығы проблемалық жағдайларды шешудің құқықтық тетіктерін əзірлеу жəне еңбек қатынастарын жəне олармен тікелей байланысты қатынастарды реттеудің бірыңғай тəртібін енгізуге бағытталған қатысушы елдер үшін біріздендірілген талаптарды əзірлеу мақсатында ЕАЭО қатысушы елдері еңбекшілерінің еңбек құқықтарын қорғау мəселелері теориялық жəне практикалық деңгейде алғаш рет зерттелуінде. Мақаланың мақсаты іс жүзінде қолданылатын тиімді тетіктерді қалыптастыру үшін мигранттардың еңбек құқықтарын қорғаудың құқықтық аспектілерін зерттеу болып табылады. Мақала жазу барысында келесі əдістер қолданылды: салыстырмалы-құқықтық, тарихи-құқықтық, догматикалық, талдау жəне синтездеу. Негізгі қорытындылар. ЕАЭО аясында еңбекші мигранттардың келуі мен кетуін тіркеу мəселелерімен, сондай-ақ олардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау жөніндегі бақылаумен айналысатын орган құру қажеттігі туындайды. Мақала авторының пікірінше, ЕАЭО туралы шартқа «Еңбекшілердің еңбек құқықтарын қорғау жəне əлеуметтік қамсыздандыру» тарауын енгізу жəне ЕАЭО шеңберінде Адамның негізгі құқықтары жөніндегі хартияны əзірлеу қажет. Тірек сөздер: ЕАЭО, EC, ЕЭК, ЕАЭО шарты, еңбек көші-қоны, еңбекші мигранттар, Адамның негізгі құқықтары жөніндегі хартия, үйлесімдік, бірізділік, интеграция.

Для цитирования и библиографии: Журунова М.К. Еуразиялық экономикалық одақта еңбекші мигранттардың құқықтарын қорғау // Право и государство. 2020. № 3-4. – С. 105-117. DOI: 10.51634/2307-5201_2020_34_105

Журунова М.К. Защита прав трудовых мигрантов в ЕАЭС // Право и государство 2020. № 3-4 (88-89). С. 105-117. Актуальность темы статьи обусловлена необходимостью правового регулирования свободного передвижения и беспрепятсвенного трудоустройства трудовых мигрантов, их социального обеспечения в рамках ЕАЭС. Есть необходимость рассмотрения вопросов по созданию дополнительных мер, связанных с обеспечением защиты прав и законных интересов трудовых мигрантов в рамках Союза. Новизна статьи заключается в том, что впервые на теоретическом и практическом уровне исследуются вопросы защиты трудовых прав трудящихся стран-участниц ЕАЭС сцелью выработки правовых механизмов разрешения имеющихся проблемных ситуаций и разработки унифицированных требований для стран-участниц, направленных на внедрение единого порядка регулирования трудовых и непосредственно связанных с ними отношений. Целью статьи является исследование правовых ас-пектов защиты трудовых прав мигрантов для формирования эффективных механизмов применяемых на практике. При написании статьи были использованы методы: сравнительно-правовой, историко-правовой, догматический, методы анализа и синтеза. Основные выводы. Возникает необходимость создания органа, который занимался бы вопросами регистрации въезда и выезда, также контролем по защите прав и законных интересов трудовых мигрантов в ЕАЭС. По мнению автора статьи в договор о ЕАЭС необходимо включить главу «Защита трудовых прав трудящихся и социальное обеспечение» и разработать Хартию по основным правам человека в рамках ЕАЭС. Ключевые слова: ЕАЭС, EC, ЕЭК, договор ЕАЭС, трудовая миграция, трудовые мигранты, Хартия по основным правам человека, гармонизация, унификация, интеграция.
Zhurunova M.K. Protection of the rights of migrant workers in the EAEU // Law and state 2020. № 3-4 (88-89). Р. 105-117. The scientific relevance of the theme of the article is caused by necessity of legal regulation of free movement and free employment of migrant workers, also consider issues of social security within the EEU. There is a need to address the issues the creation of additional measures to ensure the protection of rights and legitimate interests of migrant workers within the Union. There is a need to address the issues the creation of additional measures to ensure the protection of rights and legitimate interests of migrant workers within the Union. The novelty of the article lies in the fact that for the first time examines the protection of labour rights of workers of participating countries of the EAEU on theoretical and practical level in order vyrobotki legal mechanisms to regulate imeyushihsya problem situations and to develop uniform requirements for the countries of ucenic to be able to come to a single order under regulation of labour and directly related relations. The aim of the article is the study of the legal aspects of protection of the labour rights of migrants for the development of effective mechanisms used in practice. When writing articles methods were used: comparative-legal, historical-legal, dogmatic, methods of analysis and synthe-sis. The principal conclusions. There is a need for a body which would address the issues of registration of entry and exit also control for the protection of rights and legal interests of labor migrants in EAEC, is considered necessary to establish chapters in the Eurasian economic Union “Protection of labour rights of workers and social security”. To develop a Charter on basic human rights in the framework of the EAEU. Keywords: EAEC, ЕU, EEC and the EAEC Treaty, labor migration, labor migrants, Charter on fundamental human rights, harmonization, unification, integration.
Читать статью

Мақалада цифрлық ортаға көшумен байланысты ақпараттық технологиялардың көмегімен орын алған қоғамдық қатынастарды сотта дəлелдеу мəселесі қарастырылады. Соттарда күннен күнге дəлелдеменің қағаз жеткізгіштен гөрі, электронды түрін, атап айтқанда аудио-бейне жазбаны, скриншотты ұсыну жағдайлары жиі орын алуда. Аталған дəлелдемелердің іске қатыстылығы жəне жарамдылығына байланысты елімізде сот тəжірибесі бірізді қалыптаспай отыр. 2020 жылғы 30 қазанда бейне-конференция форматында өткен Шанхай Ынтымақтастық Ұйымына мүше мемлекеттердің Жоғарғы соттар төрағаларының XV кеңесінде онлайн-соттар мен интернет сот төрелігін дамытудың маңызы жаңа деңгейге шығып отырғаны талқыланды. Сонымен қатар, цифрлық экономика мен электрондық сауданың мүмкіндіктері ескеріле отырып, қазіргі интернет арқылы орын алып жатқан қоғамдық қарым-қатынастарды реттеудің құқықтық тетігін жандандыру жəне мүше мемлекеттер арасында өзара тəжірибе алмасу мəселелері қарастырылды. Бұл мəселенің əлемдік деңгейде көтерілуі мақала тақырыбының өзектілігін көрсетеді. Мақаланың негізгі мақсаты – сот ісін жүргізуде дəлелдемелерді электронды түрде ұсынуға жəне бағалауға байланысты мəселелерді түсіндіретін Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының нормативтік қаулысының қажеттілігін көрсету. Мақаланың жаңашылдығы – азаматтық сот ісін жүргізудегі электрондық дəлелдемелер мəселесінің негізгі қырларын айқындайтын алғашқы жұмыстардың бірі болуында. Мақала отандық жəне шетелдік заңнама мен сот тəжірибесіне салыстырмалы-құқықтық талдау, логикалық талдау жəне құқықтық модельдеу əдістерін қолдану арқылы жазылған. Сот тəжірибесін талдай отырып, автор электрондық дəлелдемелер заңнамалық деңгейде толық реттелмеген жəне жеткілікті дəрежеде зерттелмеген деген қорытындыға келеді. Жүргізілген зерттеу жұмысының нəтижесі ретінде автор сот ісін жүргізудің бірізділігін қамтамасыз ететін арнайы нормативтік қаулыда қаралауы керек сұрақтарды ұсынады. Тірек сөздер: электрондық дəлелдеме, электрондық материал, сотта дəлелдемені бағалау, дəлелдемені қолданудың тəжірибесі, сот жұмысының заманауи форматы, электрондық құжат, аудио-бейне жазба, скриншот, компьютер экранының бейнесі, дəлелдемелерді бағалаудың арнайы нұсқаулығы.

Для цитирования и библиографии: Жетибаев Ж.К. Электрондық дəлелдемелердің азаматтық іс жүргізудегі ерекшеліктері // Право и государство. 2020. № 3-4. – С. 118-137. DOI: 10.51634/2307-5201_2020_34_118

Жетибаев Ж.К. Особенности электронных доказательств в гражданском судопроизводстве // Право и государство 2020. № 3-4 (88-89). С. 118-137. В статье рассматривается проблема доказывания в суде общественных отношений, возникающих с помощью применения новых технологий, в условиях перехода в цифровую среду. В суды все чаще предоставляют электронные доказательства, в частности, аудио-видео записи, скриншоты, чем доказательства на бумажных носителях. В связи с особенностями относимости и допустимости таких доказательств в стране не сформирована единообразная судебная практика. На XV совещании председателей Верховных судов государств-членов Шанхайской организации сотрудничества, состоявшемся 30 октября 2020 года в формате видеоконференции, обсуждалось значение развития онлайн-судов и интернет правосудия на новом уровне. Кроме того, были рассмотрены вопросы активизации правового механизма регулирования общественных отношений через современный интернет и обмена опытом между государствами-членами с учетом возможностей цифровой экономики и электронной коммерции. Обсуждение данной темы на глобальном уровне, еще раз доказывает ее актуальность. Основная цель статьи – показать необходимость нормативного постановления Верховного Суда Республики Казахстан, разъясняющего вопросы, связанные с представлением и оценкой доказательств в электронном виде в судопроизводстве. Новизна статьи заключается в том, что она является одной из первых работ, определяющих основные аспекты проблемы электронных доказательств в гражданском судопроизводстве. Статья написана с использованием методов сравнительно-правового анализа, логического анализа и правового моделирования отечественного и зарубежного законодательства и судебной практики. Анализируя судебную практику, автор приходит к выводу, что электронные доказательства не полностью регламентированы на законодательном уровне и недостаточно изучены. В качестве результата проведенной исследовательской работы автор предлагает вопросы, которые должны быть рассмотрены в специальном нормативном постановлении, обеспечивающем единообразие судопроизводства. Ключевые слова: электронные доказательства, электронный материал, оценка доказательств в суде, опыт использования доказательств, современный формат судебной работы, электронный документ, аудио-видео запись, скриншот, изображение экрана компьютера, специальные инструкции по оценке доказательств.
Zhetibaev Zh.K.  Features of electronic evidences in civil proceedings // Law and state 2020. № 3-4 (88-89). Р. 118-137. The article deals with the problem of proving public relations in court that have arisen through the use of new technologies in connection with the transition to the digital environment. Electronic evidence, such as audio-video recordings and screenshots, is increasingly provided to the courts, rather than paper evidence. Due to the peculiarities of relativity and admissibility of such evidence, judicial practice in the country is not formed consistently. The XV meeting of the presidents of the Supreme courts of the Shanghai cooperation organization member States, held on October 30, 2020 in a videoconference format, discussed the importance of developing online courts and online justice, where issues of enhancing the regulatory framework for regulating relations via the Internet and exchanging experience between member countries, taking into account the opportunities of the digital economy and e-Commerce were considered. Raising this topic at the global level once again proves its relevance. The main purpose of this article is to provide justification for the need for the adoption of a regulatory resolution by the Supreme Court of the Republic of Kazakhstan, explaining the issues related to the presentation and evaluation of electronic evidence in court proceedings. The novelty of the article lies in the fact that the author has identified and comprehensively studied the main issues of the chosen topic and proposed reasonable solutions. The article is written using the methods of comparative legal analysis and logical analysis of domestic and foreign legislation and judicial practice. Analyzing judicial practice, the author comes to the conclusion that electronic evidence is not fully regulated and studied at the legislative level. Based on the results of the research, the author proposed a number of questions, the answers of which should be reflected in the regulatory decision, which will ensure uniform judicial practice. Keywords: electronic evidence, electronic material, evaluation of evidence in court, experience in using evidence, modern format of judicial work, electronic document, audiovideo recording, screenshot, computer screen image, special instructions for evaluating evidence.
Читать статью

Проблематика работы определяется возрастающим влиянием информационных феноменов и явлений на современную политическую сферу. Актуальность данного вопроса связана с недостаточной проработанностью правовых вопросов информационно-сетевых и компьютерных технологий во многих странах. Что, по мнению автора, происходит из-за эффекта «технологического перехлёста» – отставания внедрения правоприменительных практик от внедрения в повседневную жизнь широкого спектра информационно-технологических разработок. Целью статьи является исследование вызовов и перспектив цифровых технологий для политического процесса и его основных элементов – партий, политических лидеров, электората и государства. В качестве базовых методологических оптик были взяты принципы Case Study, SWOT-анализа и сравнительно-правового подхода. Новизна заключается в том, что на конкретных примерах применения голограммы, искусственного интеллекта и компьютерных игр раскрывается авторская гипотеза эволюционного перехода социальной реальности в социотехническую реальность. Автор приходит к выводу, что наиболее «пограничным» сегментом цифровых технологий, представляющим серьёзные сложности для правовой практики и публичной политики, является искусственный интеллект. Боты и другие системы на основе искусственного интеллекта посредством интернета вещей и алгоритмов нейронной сети в ближайшее время смогут соединить практически любые области человеческой жизнедеятельности. На фоне этого возникает запрос не просто на разработку надёжных систем защиты конфиденциальности данных гражданина: необходимы серьёзные меры по защите самой субъектности человека в условиях тесного пересечения реального и виртуального миров. Вполне возможно, что в современных университетах уже пора задуматься о программах подготовки специалистов, одновременно обладающих навыками и знаниями в прикладной политологии, юриспруденции и цифровых технологий. Ключевые слова: цифровизация, политический процесс, выборы, правовое регулирование, голограмма, искусственный интеллект, компьютерные игры, цифровой аватар, цифровые технологии, Big Data.

Для цитирования и библиографии: Федорченко С.Н. Цифровые технологии в политическом процессе: новые вызовы и перспективы // Право и государство. 2020. № 3-4. – С. 161-174. DOI: 10.516-34/2307-5201_2020_34_161

Федорченко С.Н. Саяси процестегі цифрлық технологиялар: жаңа сынқатерлер жəне перспективалар // Құқық және мемлекет 2020. № 3-4 (88-89). Б. 161-174. Жұмыстың проблематикасы заманауи саяси салаға ақпараттық феномендер мен құбылыстардың өсіп келе жатқан əсерімен анықталады. Бұл мəселенің өзектілігі көптеген елдерде ақпараттық-желілік жəне компьютерлік технологиялардың құқықтық мəселелерінің жеткіліксіз пысықталуымен байланысты. Автордың пікірінше, бұл «технологиялық қабаттасу» əсерінен – құқық қолдану тəжірибесін енгізудің ақпараттық жəне технологиялық əзірлемелердің кең спектрін күнделікті өмірге енгізуден артта қалуынан туындайды. Мақаланың мақсаты – саяси процесс пен оның негізгі элементтері болып табылатын партиялар, саяси көшбасшылар, электорат жəне мемлекет. Базалық əдіснамалық ұстаным ретінде Case Study, SWOT-талдау жəне салыстырмалы-құқықтық тəсіл қағидаттары алынды. Жаңашылдығы голограмманы, жасанды интеллект пен компьютерлік ойындарды қолданудың нақты мысалдарында əлеуметтік шындықтың əлеуметтік-техникалық шындыққа эволюциялық ауысуының авторлық гипотезасы ашылуымен сипатталады. Автор құқықтық тəжірибе мен жария саясат үшін елеулі қиындықтар туғызатын цифрлық технологиялардың ең «шекаралық» сегменті жасанды интеллект болып табылады деген қорытындыға келеді. Жасанды интеллект негізіндегі боттар мен басқа жүйелер заттар интернеті мен нейрондық желі алгоритмдері арқылы жақын арада адам өмірінің кез келген саласын байланыстыра алады. Осыған орай, азаматтың деректерінің құпиялылығын қорғаудың сенімді жүйелерін əзірлеу туралы сұраныс туындап қана қоймайды: нақты жəне виртуалды əлемдердің тығыз қиылысуы жағдайында адамның субъективтілігін қорғаудың маңызды шаралары қажет. Қазіргі заманғы университеттерде бір мезгілде қолданбалы саясаттану, заңтану жəне цифрлық технологиялар саласындағы дағдылары мен білімі бар мамандарды даярлау бағдарламалары туралы ойланудың уақыты келуі əбден мүмкін. Тірек сөздер: цифрландыру, саяси үдеріс, сайлау, құқықтық реттеу, голограмма, жасанды интеллект, компьютерлік ойындар, цифрлық аватар, цифрлық технологиялар, Big Data.
Sergey Fedorchenko. Digital technologies in the political process: new challenges and prospects // Law and state 2020. № 3-4 (88-89). Р. 161-174. The problems of the work are determined by the increasing influence of information phenomena on the modern political sphere. The relevance of this issue is related to the lack of elaboration of legal issues of information, network and computer technologies in many countries. This, according to the author, is due to the effect of "technological overlap" - the lag in the implementation of law enforcement practices from the introduction of a wide range of information technology developments into everyday life. The purpose of the article is to study the challenges and prospects of digital technologies for the political process and its main elements-parties, political leaders, the electorate and the state. The principles of Case Study, SWOT analysis, and comparative legal approach were used as basic methodological optics. The novelty lies in the fact that the author's hypothesis of the evolutionary transition of social reality to sociotechnical reality is revealed using specific examples of the use of holograms, artificial intelligence, and computer games. The author comes to the conclusion that the most "borderline" segment of digital technologies, which presents serious difficulties for legal practice and public policy, is artificial intelligence. Bots and other systems based on artificial intelligence through the Internet of things and neural network algorithms will soon be able to connect almost any area of human activity. Against this background, there is a demand not just for the development of reliable systems for protecting the confidentiality of citizen data: serious measures are needed to protect the very subjectivity of a person in the conditions of close intersection of the real and virtual worlds. It is quite possible that it is time for modern universities to think about training programs for specialists who simultaneously have skills and knowledge in applied political science, law, and digital technologies. Keywords: digitalization, political process, elections, legal regulation, hologram, artificial intelligence, computer games, digital avatar, digital technologies, Big Data.
Читать статью

Актуальность изучения истории юридической науки Казахстана связана с новым этапом развития юридической науки и необходимостью осмысления пройденного ею пути, преемственности и дальнейшего ее развития с учетом эволюции общества. В статье представлена биография, научно-педагогическая, практическая, экспертная и общественная деятельность д.ю.н., профессора К.С. Мауленова (род. в 1955). Используется хронологический, тематический, биографический, контентно-исторический и логический анализ. Новизна исследования заключается в попытке комплексной реконструкции деятельности и творчества видного и оригинального представителя юридической науки Казахстана конца ХХ – начала ХХI вв. В статье сделаны выводы об особенностях третьего поколения ученых-юристов Казахстана, к которому принадлежит и К.С. Мауленов (период формирования и творческой активности; наличие не только научно-педагогического, но и практического опыта в государственных органах и частных компаниях; опыт участия в политических и правовых реформах; формирование самодостаточности юридической науки республики; расширение пространства научной деятельности и публикационной активности). В качестве отличительной черты научной деятельности профессора К.С. Мауленова выделен междисциплинарный и межотраслевой характер его научного творчества. Очерчены основные направления его исследований в сфере государственно-правового регулирования экономики. Отмечается позитивное значение для поддержки развития спорта книг ученого и журналиста по истории бокса в Казахстане, являющемся одним из мировых лидеров в развитии данного вида спорта, а также полезность для воспитания молодых юристов серии его статей о видных деятелях юридического образования и юридической науки Казахстана. Ключевые слова: история юридической науки, юридическое образование, Мауленов К.С., государственно-правовое регулирование, государственное управление, нефтяное право, право интеллектуальной собственности, международное экономическое право, медицинское право, история бокса в Казахстане.

Для цитирования и библиографии: Ударцев С.Ф. Касым Сырбаевич Мауленов: видный ученый-юрист и общественный деятель // Право и государство. 2020. № 3-4. – С. 175-200. DOI: 10.51634/2307-5201_2020_34_175

Ударцев С.Ф. Қасым Сырбайұлы Мəуленов: көрнекті ғалым-заңгер жəне қоғам қайраткері // Құқық және мемлекет 2020. № 3-4 (88-89). Б. 175-200. Қазақстан заң ғылымының тарихын зерттеудің өзектілігі заң ғылымы дамуының жаңа кезеңімен жəне қоғам эволюциясын ескере отырып, оның өткен жолын, сабақтастығын жəне одан əрі дамуын ұғыну қажеттілігімен байланысты. Мақалада з.ғ.д., профессор Қ.С. Мəуленовтың (1955 жылы туылған) өмірбаяны, ғылымипедагогикалық, практикалық, сараптамалық жəне қоғамдық қызметі ұсынылған. Хронологиялық, тақырыптық, өмірбаяндық, мазмұнды-тарихи жəне логикалық талдау қолданылады. Зерттеудің жаңалығы ХХ ғасырдың аяғы мен ХХІ ғасырдың басындағы Қазақстанның заң ғылымының көрнекті жəне біртума өкілінің қызметі мен шығармашылығын кешенді реконструкциялау талпынысында жатыр. Мақалада Қазақстан заңгерлерінің үшінші буынының ерекшеліктері туралы қорытынды жасалған, Қ.С. Мəуленов те солардың қатарына кіреді (қалыптасу жəне шығармашылық белсенділік кезеңі; ғылыми-педагогикалық қана емес, сондай-ақ мемлекеттік органдар мен жеке компанияларда практикалық тəжірибесінің болуы; саяси жəне құқықтық реформаларға қатысу тəжірибесі; республиканың заң ғылымының өзін-өзі қамтамасыз етуін қалыптастыру; ғылыми қызмет пен жарияланым белсенділігінің кеңістігін кеңейту). Профессор Қ.С. Мəуленовтің ғылыми қызметінің ерекшелігі ретінде оның ғылыми шығармашылығының пəнаралық жəне салааралық сипаты айрықша көрсетіледі. Оның экономиканы мемлекеттік-құқықтық реттеу саласындағы зерттеулерінің негізгі бағыттары көрсетілген. Ғалым əрі журналистің боксты дамытуда əлемдік көшбасшылардың бірі болып табылатын Қазақстандағы спорттың осы түрінің тарихы туралы кітаптарының маңыздылығы, сондай-ақ жас заңгерлерді тəрбиелеу үшін оның Қазақстанның заң білімі мен заң ғылымының көрнекті қайраткерлері туралы бірқатар мақалаларының пайдалылығы атап өтіледі. Тірек сөздер: заң ғылымының тарихы, құқықтық білім беру, Мəуленов Қ.С., мемлекеттік-құқықтық реттеу, мемлекеттік басқару, мұнай құқығы, зияткерлік меншік құқығы, халықаралық экономикалық құқық, медициналық құқық, Қазақстандағы бокс тарихы.
Udartsev S.F.  Kasym Syrbayevich Maulenov: prominent legal scholar and public figure // Law and state 2020. № 3-4 (88-89). Р. 175-200. The relevance of the study of history of legal science in Kazakhstan is associated with a new stage in the delopment of legal science and the need to comprehend what have been achieved, its continuity and further development, taking into account the evolution of the society. The article presents the biography, of Doctor of Judicial Science, Professor, K.S. Maulenov, as well as his scientific and pedagogical, practical, expert and social activities. We applied the chronological, thematic, biographical, content-historical and logical analysis. The novelty of the study lies in the attempt to reproduce in full the activities and creativity of a prominent and original representative of the legal science in Kazakhstan starting from the late 20th century till early 21st century. The article draws conclusions about the features of the third generation of legal scholars in Kazakhstan to which Maulenov belongs. This is a period of formation and creative activity that covers not only scientific and pedagogical, but also practical experience in public authorities and private companies, participation in political and legal reforms. It also includes forming the selfsufficiency of legal science of the Republic and expending the space of scientific and publication activity. K.S. Maulenov's distinctive feature of scientific activity is the interdisciplinary and intersectional nature of his scientific work. The general approach of his study in the field of state and legal regulation of the economy has been outlined. Moreover, being a scientist, a journalist as well as one of the world leaders in developing boxing, Maulenov writes some books on the history of boxing in Kazakhstan. They have a positive impact on the development of this type of sport. In addition, a series of his articles about prominent figures in legal education in legal science in Kazakhstan foster the education of young lawyers. Key words: history of legal science, legal education, K.S. Maulenov, state-legal regulation, public administration, petroleum law, intellectual property law, international economic law, medical law, boxing history in Kazakhstan.
Читать статью

Статья посвящена актуальной проблеме создания и функционирования в ближайшей перспективе вразийского экономического союза. В ней излагается авторская позиция политико-правового статуса будущего интеграционного объединения с учетом идей и принципов государственного суверенитета, опыта других межгосударственных объединений, в частности европейского союза. Ключевые слова: политико-правовая идентификация, Евразийский экономический союз, Европейский союз, национальный суверенитет, государственный суверенитет, наднациональные органы, межгосударственное объединение, договор о создании евразийского экономического союза, политико-правовой статус.
М. Т. Алимбеков: Болашақтағы Еуразиялық экономикалық одақтың саяси-құқықтық мәртебесі cұрағы бойынша. Мақала Еуразиялық экономикалық одақтың келешектегі құрылу және іске асырылу өзекті мәселесіне арналған. Онда мемлекеттік егемендік қағидалары мен пікірлерін, басқа да мемлекетаралық бірлестіктердің, соның ішінде еуропалық одақтың тәжірибесін есепке алғандағы келешек шоғырланған бірлестіктің саяси-құқықтық мәртебесінің авторлық көзқарасы баяндалады. Түйінді сөздер: саяси-құқықтық бірдейлендіру, еуразиялық экономикалық одақ, еуропалық одақ, ұлттық тәуелсіздік, мемлекеттік егемендік, ұлт үстi органдар, мемлекетаралық бірлестік, еуразиялық экономикалық одақты құру туралы келісім шарт, саясиұқықтық мәртебе.
M. T. Alimbekov: To the question of the political and legal status of the future Eurasian Economic Union. This article addresses topical issues of the establishment and functioning of the Eurasian Economic Union in the near term. The author sets out his position in relation to the political and legal status of the future integration union giving due consideration to the concept and principles of state sovereignty, with respect to the experience of other interstate organizations including the European Union. Keywords: political and legal identification, Eurasian Economic Union, European Union, national sovereignty, state sovereignty, supranational bodies, interstate organization, Treaty on the Establishment of theEurasian Economic Union, political and legal status.
Читать статью

Основной разновидностью онлайн-договоров, распространенных в предпринимательской деятельности между предпринимателем с одной стороны, и потребителями – с другой,  вляются клик-контракты и браузконтракты. В этой части представляется интересным опыт зарубежного правопорядка и, в частности, англоамериканской правовой системы. В данном обзоре реферируются работы зарубежных авторов, таких как Дж.Т. Смедингофф, М. Гарсиа и Б. Визе. На основе работ данных авторов определены критерии действительности клик- и брауз-контрактов: 1) уведомление о существовании контракта; 2) возможность ознакомиться с договором; 3) четкое и недвусмысленное изложение о том, что означает принятие условий договора; 4) акт согласия или волеизъявление (например, нажатие кнопки «Я принимаю»). В Представьте, что в Google Play Store появляются около 6000 приложений в день (statista.com на 17 ноября 2018 года). Каждое из них предлагает свои услуги, которые вы можете принять одним кликом и не подозревая о том, что одним действием – кликом, вы вступаете в договорные правоотношения, которые чреваты определенными правовыми последствиями. Действие в один клик может привести к возникновению многочисленных обязанностей, о которых вы, возможно, узнаете только после их невыполнения (возможно также по незнанию) и уже наступления ответственности. Введение данном обзоре также приведены основные различия клик- и брауз-контрактов, важность использования их гибридов, а также кейсы на основе зарубежной практики. С учетом критериев действительности клик- и брауз-контрактов, предлагается имплементировать новую конструкцию норм об электронных сделках и онлайн-договорах в Гражданском Кодексе Республики Казахстан. Ключевые слова: электронные сделки, онлайн-соглашения, онлайн-договоры, оферта, акцепт, акцептование кликом, клик-контракты, брауз-контракты, действительность клик-контрактов, условия действительности, критерии действительности.
Садыкова М.М. Бір ғана тетікті басу жəне сол арқылы келісім шартқа отыру немесе келісім шарттарды онлайн жүргізу туралы (шетелдік əдебиетке шолу). Онлайн-келісім шарттар бизнесте кең таралған, демек, бүгінгі таңдағы кəсіпкер мен тұтынушы арасындағы құрылатын келісім шарттың негізгі түріне клик-келісім шарттар жəне брауз-келісім шарттар жатады. Сондықтан, осы жағынан шетелдік құқықтық тəртіптің тəжірибесі, атап айтқанда, ағылшын-американдық құқықтық жүйелері қызықты болып табылады. Бұл шолуда Дж. Т. Смедингофф, М. Гарсиа мен Б. Визе сынды авторлардың жұмыстары қысқаша баяндалады. Осы авторлардың жұмыстарының негізінде, клик- жəне брауз-келісім шарттарының жарамдылық критерилеріне анықтама берілген: 1) келісім шарттың бар екендігі туралы хабарлама; 2) келісім шартпен танысу мүмкіндігі; 3) келісім шарттың талаптарын қабылдау нені білдіретінін нақты жəне бірізділікпен баяндау; 4) келісім актісі немесе ерік білдіру (мысалы, «Мен қабылдаймын» түймесін басу). Сондай-ақ, бұл шолуда клик-келісім шарттар мен брауз-келісім шарттардың арасындағы негізгі айырмашылықтар, олардың гибридтерін қолданудың маңыздылығы жəне шет ел тəжірибесіне негізделген кейстер көрсетілген. Осыған орай, Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне электрондық мəмілелер мен онлайн-келісім шарттар туралы жаңа құқықтық норманың құрылысын дайындап, енгізу қажет. Тірек сөздер: электрондық келісім шарттар, онлайн-келісім шарттар, оферта, акцепт, кликпен акцептеу, клик-келісім шарттар, брауз-келісім шарттар, келісім шарт жарамдылығы, жарамдылық шарттары, жарамдылық критерилері. 
Sadykova M.M. One click or “a trap to agreeing:” ways of online contracting (Review of foreign literature). The main type of online contracts widely used in the business between an entrepreneur and a consumer are click-wrap contracts and browse-wrap contracts. In this regard, the experience of the foreign legal system, particularly, the Anglo-American legal system can be of interest. This literature review conveys works of authors such as J.T. Smedinghoff, M. Garcia and B. Wiese. The literature review gives clarification on the criteria of the enforceability of the click-wrap and browse-wrap contracts: 1) clear notice to the customer that the transaction is governed by terms of a contract; 2) the oррortunity to review terms of а standard form contract before agreeing to them; 3) the сlear and unambiguous statement of what сonstitutes aссeptance of terms of а contraсt; 4) the aсtion of assent (сlicking on an “I Aссept” button). This review also presents the main differences between clickwrap and browse-wrap contracts, the importance of using their hybrids as well as the cases based on foreign practice. There is a need to implement a new legal norm on electronic transactions and online contracts in the Civil Code of the Republic of Kazakhstan. Keywords: electronic transactions, online agreements, offer, acceptance, click-wrap acceptance, click-wrap contract, browse-wrap contract, enforceability of click-wrap contracts, terms of enforceability, criteria of enforceability.
Читать статью

Статья посвящена программному коду смарт-контракта, используемому для автоматического исполнения обязательств по отдельным видам договоров. Основная цель статьи –  пределение правовой природы смарт-контракта и его роли в обеспечении исполнения обязательств по договорам, в связи с революционными возможностями компьютерного алгоритма одновременно включать в себя признаки договора и механизма его исполнения. В статье используется сравнительный анализ норм законодательства и юридической доктрины. Применяются кибернетический и лингвистический методы для выявления возможности заключения соглашения и оформления волеизъявления в виде программного кода. Выводами по исследованию являются определения, отражающие предназначение и правовую природу смарт-контракта. Ключевые слова: смарт-контракт, умный контракт, способ обеспечения исполнения обязательства, электронные сделки, цифровизация, волеизъявление, исполнение обязательств, договор, ненадлежащее исполнение, блокчейн.
Хузин Р.Р. Смарт-контракт келісімшарттық міндеттемелерді орындауды автоматтандыру құралы ретінде. Мақала шарттардың жекелеген түрлері бойынша міндеттемелерді автоматты түрде орындау үшін қолданылатын ақылды-келісімшарттың бағдарламалық кодына арналған. Мақаланың негізгі мақсаты – компьютерлік алгоритмнің өз бойына бір уақытта шарттың белгілерін жəне оны орындау тетіктерін біріктіру бағытындағы революциялық мүмкіндіктерінің аясында ақылды-келісімшарттың құқықтық табиғатын жəне оның шарттар бойынша міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудегі рөлін анықтау. Мақалада заңнама нормаларын жəне құқықтық доктринаны салыстырмалы талдау қолданылады. Бағдарламалық код түрінде шарт жасасу жəне ерікті білдіру мүмкіндігін ашу үшін кибернетикалық жəне лингвистикалық əдістер пайдаланылды. Зерттеу бойынша алынған қорытындылар ақылды-келісімшарттың маңызы мен құқықтық табиғатын көрсететін анықтамалар болып табылады. Тірек сөздер: смарт-контракт, ақылды келісімшарт, мiндеттеменiң орындалуын қамтамасыз ету əдiс, электронды мəмілелер, цифрландыру, ерік білдіру, міндеттемелерді орындау, шарт, мiндеттеменi тиiсiнше орындамау, blockchain.
Khuzin R.R. Smart contract as a tool for automating fulfillment of contractual obligations. The article is devoted to the program code of a smart contract used to automatically fulfill obligations under certain types of contracts. The main purpose of the article is to determine the legal nature of a smart contract and its role in ensuring the fulfillment of contractual obligations in connection with the revolutionary capabilities of a computer algorithm, to simultaneously include the features of a contract and the mechanism for its execution. The article uses a comparative analysis of the norms of legislation and legal doctrine. Cybernetic and linguistic methods are used to identify the possibility of entering into an agreement and formalizing the expression of will in the form of a program code. The findings of the study are the definitions that reflect the purpose and legal nature of а smart contract. Keywords: smart contract, method of enforcing an obligation, electronic transactions, digitalization, will, fulfillment of obligations, contract, improper performance, blockchain.
Читать статью

The article deals with the responsibility of the head of state in Bohemia, Moravia and Silesia in relation to the authority of the Roman Statute of the International Criminal Court. An international treaty takes priority over a common act but not over a constitutional act in the legal order of Bohemia, Moravia and Silesia. Therefore, the provisions of the Rome Statute on the liability of public officials shall not be applied if they contradict the constitutional order. The president is liable only for committing high treason on the base of action of the Senate before the Constitutional Court. The Czech Republic cannot extradite the president for the prosecution to the International Criminal Court. Keywords: President of the Republic, International Criminal Court, Roman Statute.
Зденек Коуделка: Халықаралық қылмыстық сот жəне Чехия, Моравия мен Силезиядағы республика президентінің қылмыстық жауаптылығы.Мəтінде Халықаралық қылмыстық соттың Рим статуты бойынша Чехия, Моравия жəне Силезиядағы (Чех Республикасы) мемлекет басшысының жауаптылығы жайлы айтылады. Халықаралық шарт жалпы актімен салыстырғанда басым күшке ие, бірақ Чехия, Моравия жəне Силезия құқықтық тəртібінде конституциялық акт болып табылмайды. Сондықтан, Рим статутының ережелері, егер олар конституциялық тəртіпке қайшы келсе, мемлекеттік қызметшілерге қатысты қолданылмайды. Президент тек қана Сенаттың айыптауы бойынша Конституциялық Соттың алдында жауап береді. Чех Республикасы Президентті соттық қудалау үшін Халықаралық қылмыстық сотқа экстрадициялай алмайды.Тірек сөздер: президент, Халықаралық қылмыстық сот, Рим статуты.
Зденек Коуделка: Международный уголовный суд и уголовная ответственность Президента Республики в Чехии, Моравии и Силезии. В тексте говорится об ответственности главы государства в Чехии, Моравии и Силезии (Чешская Республика) по Римскому статуту Международного уголовного суда. Международный договор имеет преимущественную силу по сравнению с общим актом, но не является конституционным актом в правовом порядке Чехии, Моравии и Силезии. Поэтому положения Римского статута в отношении государственных служащих не применяются, если они противоречат конституционному порядку. Президент несет ответственность только на основании обвинения Сената перед Конституционным Судом. Чешская республика не может экстрадировать Президента для судебного преследования в Международный уголовный суд. Ключевые словa: президент, Международный уголовный суд, Римский статут.
Читать статью

Статья начинается с утверждения о том, что сегодня в мире загрязнение окружающей среды в значительной мере происходит вследствие ядовитых выхлопных газов более чем одного миллиарда легковых и грузовых автомобилей, сотен тысяч тепловозов, теплоходов. Это наносит огромный ущерб окружающей среде, климату и здоровью человека. Именно поэтому во весь рост встает задача о необходимости массового производства электромобилей, электровозов, электроходов и других экологически чистых видов транспорта. В этой связи в статье анализируются на основе экологического законодательства средства, с помощью которых можно сделать бензиновые автомобили, по возможности, экологически чистыми: частая и последовательная замена старых автомобилей новыми; производство и использование бензина очень высокого в экологическом отношении качества; замена бензина газом, этиловым спиртом; установление на выхлопные трубы двигателей различных видов транспорта качественных нейтрализаторов. В статье подчеркивается, что наиболее экологически чистыми видами транспорта станут электромобили, электровозы, электроходы, электрокары разных видов. В процессе исследования всех этих вопросов в статье сформулированы предложения законодательного, организационно-правового, между народно-правового характера. Для обеспечения качественно нового перехода на принципиально экологически чистые виды транспорта и механизмов в статье предлагается совершенствовать экологическое законодательство республики по вопросам необходимости производства и эксплуатации экологически чистых электротранспортных средств, обеспечения надлежащего обслуживания и логистики международных и внутренних транспортных коридоров и трасс на территории Казахстана (обеспечение подпиткой электромобилей), по вопросам необходимости реализации экологических требований при строительстве и эксплуатации всех видов электростанций. Для оказания содействия экологической чистоте Казахстана, в данной статье представляется целесообразным инициировать разработку и принятие всемирной, универсальной конвенции о выявлении, классификации всех технических источников загрязнения окружающей среды и мерах по их нейтрализации, где первоочередное внимание должно быть уделено экологизации транспортной техники. Ключевые слова: транспорт, электромобиль, экология, экостандарт, регламент, сертификат, закон, расширение обязательств, нормативы допустимых выбросов.
Сəрсембаев М.А. Экологиялық таза көлік құралдары туралы қазақстандық жəне халықаралық-құқықтық нормалар. Мақала бүгінгі таңда əлемде қоршаған ортаның ластануы айтарлықтай дəрежеде бір миллиардтан астам жеңіл жəне жүк автомобильдері, жүз мыңдаған тепловоздар, теплоходтардың улы газдарының салдарынан болып отыр деген тұжырымнан басталады. Бұл қоршаған ортаға, климатқа жəне адамның денсаулығына үлкен зиян келтіреді. Сондықтан да электромобильдерді, электровоздарды, электроходтарды жəне басқа да экология- лық таза көлік түрлерін жаппай өндіру қажеттігін міндетті түрде тудырады. Осыған орай мақалада экологиялық заңнама негізінде бензин автомобильдерін мүмкіндігінше экологиялық таза ету құралдары талданады: ескі автомобильдерді жиі жəне дəйекті түрде жаңамен ауыстыру; экологиялық жағынан сапасы өте жоғары бензинді өндіру жəне пайдалану; бензинді газбен, этил спиртімен алмастыру; транспорттың əр түрлі моторлардың пайдаланылған құбырларына сапалы бейтараптандырғыштарды орнату. Мақалада көліктің ең экологиялық таза түрлері электромобильдер, электровоздар, электроходтар, түрлі электрокарлар болатыны баса айтылады. Осы мəселелердің барлығын зерттеу барысында мақалада заңнамалық, ұйымдық-құқықтық, халықаралық-құқықтық сипаттағы ұсыныстар тұжырымдалған. Экологиялық таза көлік түрлері мен механизмдердің принципті сапалы жаңа түрлеріне көшуді қамтамасыз ету үшін мақалада экологиялық таза электр көлігі құралдарын өндіру жəне пайдалану қажеттілігі, Қазақстан аумағындағы халықаралық жəне ішкі көлік дəліздері мен жолдарына тиісті қызмет көрсетуді жəне логистиканы қамтамасыз ету мəселелері бойынша (электромобильдерді электрмен қоректендіруді қамтамасыз ету), электр станцияларының барлық түрлерін салу жəне пайдалану кезінде экологиялық талаптарды іске асыру қажеттілігі мəселелері бойынша республиканың экологиялық заңнамасын жетілдіру ұсынылады. Қазақстанның экологиялық тазалығына жəрдемдесу үшін осы бапта қоршаған ортаны ластаудың барлық техникалық көздерін анықтау, жіктеу жəне оларды бейтараптандыру жөніндегі шаралар туралы дүниежүзілік, əмбебап конвенцияны əзірлеуге жəне қабылдауға бастамшылық жасау орынды болып табылады, онда көлік техникасын экологияландыруға бірінші кезекте назар аударылуы тиіс. Тірек сөздер: көлік, электромобиль, экология, эко-стандарт, ереже, сертификат, заң, міндеттемелердің кеңеюі, эмиссиялар нормативтері.
Sarsembaуev M.A. Kazakhstan and international legal regulations on environmentally friendly vehicles. The article begins with the statement that today in the world environmental pollution is largely due to toxic exhaust gases of more than one billion cars and trucks, hundreds of thousands of locomotives, and ships. This causes great damage to the environment, climate and human health. That is why in all growth there is a need for mass production of electric vehicles, electric locomotives, electric сars and other environmentally friendly modes of transport. In this regard, the article analyzes on the basis of environmental legislation means by which it is possible to make gasoline cars as environmentally friendly as possible: frequent and consistent replacement of old cars with new ones; production and use of gasoline of very high environmental quality; replacement of gasoline with gas, ethyl alcohol; installation of high-quality neutralizers on the exhaust pipes of motors of different types of transport. The article emphasizes that the most environmentally friendly modes of transport will be electric vehicles, electric locomotives, and electric cars of different types. In the process of investigating all of these issues, the article makes proposals of legislative, legal, and international-legal nature. To ensure a qualitatively new transition to fundamentally new types of environmentally friendly modes of transport and mechanisms, the article proposes to improve the environmental legislation of the Republic on the need for the production and operation of environmentally friendly electric vehicles, on ensuring proper maintenance and logistics of international and domestic transport corridors and routes in the territory of Kazakhstan (providing recharge of electric vehicles), on the need to implement environmental requirements in the construction and operation of all types of power plants. In order to promote the environmental cleanliness of Kazakhstan, this article seems appropriate to initiate the development and adoption of a global, universal Convention on the identification, classification of all technical sources of environmental pollution and measures to neutralize them, where priority should be given to the greening of transport equipment and means. Keywords: transport, electric car, ecology, eco-standard, regulations, certificate, law, expansion of commitments, emission standards.
Читать статью