Статья посвящена исследованию сложного и дискуссионного концепта «глубинное государство» (в контексте теории девиантологии государственного управления). Показано содержание научных дискуссий относительно сути этого концепта и история его генезиса. Представлен авторский детализированный концепт описания глубинного государства (в негативном значении) как параллельного государства, являющегося прекурсором разрушения государственности. В статье приведена авторская дефиниция понятия «параллельное государство». Автор показывает особенности онтологии и понимания глубинного государства в США. Основная цель настоящей статьи – показать, что понятие «глубинное государство» может интерпретироваться не только в негативном, но и в позитивном значении. Статья основана на применении исследовательских методов системного анализа, синтеза, индукции, абдукции, классификации. Посредством применения данных исследовательских методов были вскрыты и сформулированы дескриптивные существенные признаки глубинного государства (в позитивном его значении).  Ключевые слова: общая теория публичного управления, девиантология государственного управления, глубинное государство, параллельное государство, административное право, конституционное право.
Понкин И.В. Тұңғиық мемлекет («Deep State») концепті. Мақала «тұңғиық мемлекет» күрделі жəне даулы концептін (мемлекеттік басқарудың девиантологиясы теориясының контекстінде) зерттеуге арналған. Аталған концептің мəніне қатысты ғылыми пікірталастардың мазмұны жəне оның генезисінің тарихы көрсетілген. Мемлекеттілікті күйретудің прекурсоры болып табылатын параллель мемлекет ретіндегі тұңғиық мемлекетті (теріс мағынада) сипаттаудың авторлық егжей-тегжейлі концепті ұсынылған. Мақалада «параллель мемлекет» ұғымының авторлық анықтамасы келтірілген. Автор АҚШ-тағы тұңғиық мемлекеттің онтологиясы мен түсінігінің ерекшеліктерін көрсетеді. Мақаланың басты мақсаты – «тұңғиық мемлекет» ұғымын тек қана теріс мағынада емес, сонымен қатар оң мағынада да түсінуге болатынын көрсету. Мақала зерттеудің талдау, жинақтау, индукция, абдукция, топтастыру тəсілдерін қолдануға негізделген. Зерттеудің аталған тəсілдерін қолдану арқылы тұңғиық мемлекеттің (оның оң мағынасындағы) дескриптивті мəнді белгілері ашылған жəне тұжырымдалған. Тірек сөздер: жария басқарудың жалпы теориясы, мемлекеттік басқарудың девиантологиясы, тұңғиық мемлекет, параллель мемлекет, əкімшілік құқық, конституциялық құқық.
Ponkin I.V.  The concept of the Deep State. This article is devoted to the study of the complex and debatable concept of the “Deep State” (in the context of the theory of deviantology of public administration). The author shows the content of scientific discussions regarding the essence of this concept (of Deep tate) and the history of the genesis of this concept. The article presents the author's detailed concept of describing the Deep State (in a negative meaning) as a Parallel State, which is a precursor of the destruction of statehood. The article provides the author's definition of the concept of "Parallel State". The author shows the features of ontology and understanding of the Deep State in the USA. The main purpose of this article is to show that the concept of “Deep State” can be interpreted in a positive meaning. The article is based on the application of research methods of system analysis, synthesis, induction, abduction, and classification. The descriptive essential features of the Deep State were revealed and formulated through the application of research methods (in its positive meaning). Keywords: general theory of public administration, deviantology of public administration, Deep State, Parallel State, Administrative Law, Constitutional Law.
Читать статью

По мнению автора статьи позитивистская доктрина права является эмпирической наукой и не может дать научного определения права. Доктрина имеет ряд противоречий. На критические замечания других правовых теорий не отвечает. Не способная раскрыть закономерности права, позитивистская доктрина занимается апологией политической и правовой практики. Ключевые слова: позитивистская доктрина права, определение права, регулятивная функция права, индивидуальное право, история становления права, Г. Гегель, Л. И. Петражицкий, материалистическая теория права, правовое государство, пробелы права, апология политической и правовой практики.
В. М. Сырых: Құқықтың позитивистік доктринасының көнерген сырқаты. Мақала авторының пікірі бойынша, позитивистік доктрина эмпирикалық ғылым болып табылады және құқықтың ғылыми анықтамасын бере алмайды. Доктрина бірқатар қайшылықтарға ие. Басқа құқықтық теорияның сыни ескертпелеріне жауап бермейді. Құқықтың заңдылықтарын ашуға қабілетсіз, позитивистік доктрина саяси және құқықтық тәжірибенің апологиясымен айналысады. Түйінді сөздер: құқықтың позитивистік доктринасы, құқықтың анықтамасы, құқықтың реттеуші функциясы, жеке құқық, құқықтың қалыптасу тарихы, Г. Гегель, Л. И. Петражицкий, құқықтың материалистік теориясы, құқықтық мемлекет, құқық кемшіліктері, саяси және құқықтық тәжірибенің апологиясы. 
V. Syryh: Inveterate ailments of the positivist' law doctrine. In author's opinion, positivist doctrine of law is an empirical science and can not give a scientific definition of law. The doctrine has a number of ontradictions. It doesn't answer on the criticisms of ther legal theories. It is unable to uncover patterns of law, the positivist doctrine engaged with apology of political and legal practices. Keywords: positivist doctrine of law, the definition of law, the regulatory function of law, an individual right, the history of foundation of law, G. Gegel, L. I. Petrazhitsky, materialist theory of law, rule of law, the gaps in law, the apology of political and legal practices.
Читать статью

В статье содержится обоснование категорий «корпоративно-публичные интересы» и «корпоративно-публичное регулирование», предлагаются варианты решения проблемы участия корпоративно-публичных образований в правотворческом процессе, создания корпоративных нормативных правовых актов. Ключевые слова: интересы в праве, корпоративно-публичные интересы, корпоративно-частные интересы, корпоративно-публичное регулирование, бизнес-сообщество, профессиональное юридическое сообщество, корпоративные нормативные правовые акты. 
М. В. Немытина: Құқықтағы мүдделер және корпоративті-көпшілік реттеу. Мақала «корпоративті-көпшілік мүдделер» және «корпоративті-көпшілік реттеу» категорияларын негіздеуден тұрады, құқықшығармашылық үдерісте корпоративті-көпшілік білім беруге қатысу проблемаларын шешудің, корпоративті нормативті құқықтық актілерді құрудың нұсқалары ұсынылады. Түйінді сөздер: құқықтағы мүдделер, корпоративті-көпшілік мүдделер, корпоративті-жеке мүдделер, корпоративті-көпшілік реттеу, бизнес-қауымдастық, кәсіби заң қауымдастығы, корпоративті нормативті құқықтық актілер.
M. Nemytyna: Interests in law and corporate - public regulation. The article contains a justification of the term of “corporate public interest” and “corporate public regulation” offers solutions to problems of public participation corporate entities in the law-making process, the creation of corporate regulations. Keywords: interests in law, corporate public interests, corporate private interests, corporate public regulation, the business community, professional legal community, corporate legal acts.
Читать статью 

В статье отмечается, что потребность в сильном государстве диктуется реальными событиями, происходящими во многих странах мира, в частности, в Украине. Автор рассматривает поиски научных обоснований построения сильной государственности, ее критерии, основные направления и методы деятельности. Ключевые слова: сильное государство, гражданское общество, институты гражданского общества, функции государства, метод убеждения, метод подавления, права и свободы человека, права гражданина, правовая норма, запретительные нормы, уведомительные нормы.
Ж. Д. Бусурманов: Мемлекет пен азаматтық қоғам институттары мүдделерінің өзара келісім проблемалары. Мақалада күшті мемлекетке қажеттілік әлемнің көптеген елдерінде оның ішінде, Украинада шынайы оқиғалардан туындағандығы айтылады. Автор күшті мемлекеттілікті құрудың, оның критерийлерінің, негізгі бағыттары мен қызметінің әдістерінің ғылыми негізін іздестіруді қарастырады. Түйінді сөздер: күшті мемлекет, азаматтық қоғам, азаматтық қоғамның институттары, мемлекеттің функциялары, көз жеткізу әдісі, басу әдісі, адамның құқығы мен бостандығы, азамат құқығы, құқықтық норма, тыйым салу нормалары, хабарландырушы әдістер.
 J. Busurmanov: Problems of interconsistency between the interests of the state and institutes of civil society. The article notes that the need for a strong state is dictated by the real events occurring in many countries, particularly in Ukraine. The author examines the search for scientific evidence to build a strong state, its criteria, guidelines and methods of activity. Keywords: strong state , civil society, institutions of civil society , the functions of the state, the method of persuasion, suppression method, human rights and freedoms, the rights of a citizen, a legal norm, injunctions, notification rules.
Читать статью 

В статье показано, что Россия не решила ключевые проблемы в области права и экономики: модернизация институтов, диверсификация экономики, инвестиции в инновации. На основе успешного опыта внедрения своей теории сетевого права автор предлагает новую доктрину и её инструмент – сетевое виртуальное государство. Автор предлагает создать силами профессуры и студентов разных стран действующую модель инновационного государства и получить мощный инструмент практического обучения студентов, площадку для реализации изобретений и инноваций технического и социального характера и решения большого спектра иных задач. Ключевые слова: наука, образование, правовая доктрина, сетевое право, сетевое общество, инвестиции, инновации, модернизация, социальный эксперимент, модель государства.
Голоскоков Л.В. Қазіргі заманғы ақпараттық және желілік қоғамдағы құқықтық ғылымның рөлі туралы. Мақалада Ресей құқық және экономика саласындағы институттарды жаңғырту, экономиканы әртараптандыру, инновациялық инвестициялар сияқты негізгі проблемаларды шешпегенін көрсетеді. Автор өзінің желілік құқық теориясын енгізудің табысты тәжірибесі негізінде жаңа доктрина мен оның құралын – желілік виртуалды мемлекетті ұсынады. Автор әр түрлі елдердің профессорлары мен студенттерінің күшімен инновациялық мемлекеттің жұмыс істейтін моделін құруды және студенттерді тәжірибе жүзінде оқытудың қуатты құралын, өнертабыстар мен техникалық және әлеуметтік инновацияларды іске асыру үшін алаңдарды жасауды, басқа да мәселелердің кең ауқымын шешуді ұсынады. Түйінді сөздер: ғылым, білім, құқықтық доктрина, желілік құқық, инвестициялар, жаңғырту, әлеуметтік тәжірибе, мемлекет үлгісі.
Goloskokov L.  The role of the legal science in the modern information and network society. The article shows that Russia's problems of modernization institution, economic diversification, investing in innovations had not solved. Based on successful experience of introducing his theory of network law, the author proposes a new doctrine and its tool – network virtual State. The author proposes to create by efforts of  professors and students from different countries the acting model of innovative State and thus to create a powerful tool for practical training of students, a base for implementation of inventions and innovations of technical and social nature and for solving a wide range of other tasks. Keywords: science, education, legal doctrine, network law, network society, investment, innovation, modernization, social experiment, the model of the State.
Читать статью

(diana.batyrbekova.92@mail.ru)
В статье рассматриваются актуальные вопросы функционирования Международного финансового центра «Астана» (далее – МФЦА) на территории Республики Казахстан. Анализируя действующее право Республики Казахстан и МФЦА, автор приходит к выводу, что законодательство Республики Казахстан начало придавать актам МФЦА, в частности решениям суда МФЦА и Международного арбитражного центра юридически обязательный характер на всей территории Республики Казахстан. Данный вывод базируется на том, что в 2020 году в Гражданский процессуальный кодекс Республики Казахстан (далее – ГПК РК) и Закон Республики Казахстан «Об исполнительном производстве и статусе судебных исполнителей» были внесены соответствующие изменения и дополнения, которые предусматривают обязательность исполнения решений и приказов суда МФЦА на всей территории Республики Казахстан наряду с актами судов Республики Казахстан. Предметом исследования является действующее право МФЦА и его взаимодействие с действующим правом Республики Казахстан. Предлагаемая публикация имеет целью показать взаимодействие действующего права МФЦА и действующего права Республики Казахстан.Междисциплинарный характер предмета исследования позволил использовать методологию следующих юридических наук: теория государства и права, конституционное право Республики Казахстан, международное публичное право, сравнительное правоведение. Освещая те или иные аспекты исследования, мы сочетали методы из различных групп: всеобщие; общенаучные (анализ, синтез); специальные; частно-научные (формально-юридический). Методы сравнительного правоведения: ряд концептуальных подходов, в частности – цивилизационный, герменевтический, системный и функциональный подходы. Научная новизна публикации заключается в том, что в работе при анализе действующего права МФЦА нами сформулированы два подхода. Первый подход основан на том, что действующим правом МФЦА является право самого МФЦА, и, хотя здесь возможны отдельные элементы функционирования иностранного права, нельзя говорить о заимствовании иностранного права, т.е. о рецепции английского общего права в правовую систему Казахстана. Второй поход, которого мы придерживаемся, предусматривает, что в результате создания и функционирования МФЦА происходит взаимодействие и взаимовлияние действующего права МФЦА и действующего права Республики Казахстан. Кроме того, в статье отмечается, что юрисдикция МФЦА, в том числе и в форме решений суда МФЦА, в которой помимо казахстанского права действуют принципы, нормы и прецеденты права Англии и Уэльса, в предусмотренных законодательными актами Республики Казахстан случаях распространяется не только на территорию города Нур-Султан, где функционирует особый правовой режим, но и может охватывать всю территорию Республики Казахстан. Ключевые слова: действующее право МФЦА; действующее право РК; правовая система; конвергенция; рецепция; аккультурация; преемственность; Международный финансовый центр «Астана»; общее право; принципы, нормы и прецеденты права Англии и Уэльса.

Батырбекова Д.С. «Астана» Халықаралық қаржы орталығының қолданыстағы құқығы және оның Қазақстан Республикасының қолданыстағы құқығымен өзара әрекеттесуі. Мақалада «Астана» Халықаралық қаржы орталығының (бұдан әрі – АХҚО) Қазақстан Республикасының аумағында жұмыс істеуінің өзекті мәселелері қарастырылады. Қазақстан Республикасының және АХҚО-ның қолданыстағы құқығын талдай отырып, автор Қазақстан Республикасының заңнамасы АХҚО актілеріне, атап айтқанда АХҚО сотының және халықаралық төрелік орталығының шешімдеріне Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында заңдық міндетті сипат бере бастады деген қорытындыға келеді. Бұл қорытынды 2020 жылы Қазақстан Республикасының Азаматтық процестік кодексіне (бұдан әрі – ҚР АПК) және «Атқарушылық iс жүргiзу және сот орындаушыларының мәртебесi туралы» Қазақстан Республикасының Заңына АХҚО сотының шешімдері мен бұйрықтарын Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында Қазақстан Республикасы соттарының актілерімен қатар орындау міндеттілігін көздейтін тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізілгеніне негізделеді. Зерттеу пәні АХҚО-ның қолданыстағы құқығы және оның Қазақстан Республикасының қолданыстағы құқығымен өзара әрекеттесуі болып табылады. Ұсынылып отырған жарияланымның мақсаты АХҚО-ның қолданыстағы құқығы  мен ҚР қолданыстағы құқығының өзара әрекеттесуін көрсету болып табылады. Зерттеу пәнінің пәнаралық сипаты келесі заң ғылымдарының әдіснамасын қолдануға мүмкіндік берді: мемлекет және құқық теориясы, Қазақстан Республикасының конституциялық құқығы, халықаралық жария құқық, салыстырмалы құқықтану. Зерттеудің осы немесе басқа қырларын аша отырып, біз әртүрлі топтардың әдістерін біріктірдік: әмбебап; жалпы ғылыми (талдау, синтез); арнайы; жеке-ғылыми (формальды-құқықтық). Салыстырмалы құқықтану әдістері: бірқатар тұжырымдамалық тәсілдер, атап айтқанда, өркениеттік, герменевтикалық, жүйелік және функционалдық тәсілдер. Жарияланымның ғылыми жаңалығы – АХҚО-ның қолданыстағы құқығын талдау кезінде біз екі ұстаным тұжырымдаймыз. Бірінші ұстаным АХҚОның қолданыстағы құқығы АХҚО-ның өзінің құқығы болып табылатындығына негізделген және мұнда шетелдік құқықтың әрекет етуінің жекелеген элементтері мүмкін болса да, шетелдік құқықты қабылдау, яғни Қазақстанның құқықтық жүйесіне ағылшын жалпы құқығын рецепциялау туралы айтуға болмайды. Біз басшылыққа алып отырған екінші ұстаным АХҚО-ның құрылуы мен жұмыс істеуінің нәтижесінде АХҚО-ның қолданыстағы құқығы мен Қазақстан Республикасының қолданыстағы құқығының өзара әрекеттесуі және өзара әсер етуі орын алатынын көздейді. Бұдан басқа, мақалада АХҚО юрисдикциясы, оның ішінде қазақстандық құқықтан басқа, Англия мен Уэльс құқығының принциптері, нормалары мен прецеденттері қолданылатын АХҚО сотының шешімдері нысанында, Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда ерекше құқықтық режим жұмыс істейтін Нұр-Сұлтан қаласының аумағы шегін ғана емес, сондай-ақ Қазақстан Республикасының бүкіл аумағын қамтуы мүмкін екендігі атап өтілген. Тірек сөздер: АХҚО-ның қолданыстағы құқығы; ҚР қолданыстағы құқығы; құқықтық жүйе; конвергенция; рецепция; аккультурация; сабақтастық; «Астана» халықаралық қаржы орталығы; жалпы құқық; Англия мен Уэльс құқығының принциптері, нормалары және прецеденттері.

Batyrbekova D.S. The functioning law of the Astana International Financial Center and its interaction with the functioning law of the Republic of Kazakhstan. The article discusses topical issues of the functioning of the Astana International Financial Center (hereinafter – the AIFC) on the territory of the Republic of Kazakhstan. Analyzing the functioning law of the Republic of Kazakhstan and the AIFC, the author comes to the conclusion that the legislation of the Republic of Kazakhstan is to give the AIFC acts, in particular the decisions of the AIFC Court and the International Arbitration Center (hereinafter – IAC) a legally binding character within the territory of the Republic of Kazakhstan. This conclusion is based on the fact that in 2020, the Civil Procedure Code of the Republic of Kazakhstan and the Law of the Republic of Kazakhstan «On Enforcement Proceedings and the Status of Enforcement Agents» were introduced amendments and additions that provide for the decisions and orders of the AIFC Court to be mandatory for their execution throughout the territory of the Republic of Kazakhstan, along with acts of the courts of the Republic of Kazakhstan. The subject of the research is the functioning law of the AIFC and its interaction with the functioning law of the Republic of Kazakhstan. The proposed publication aims to show the interaction of the functioning law of the AIFC and the functioning law of the Republic of Kazakhstan. The interdisciplinary nature of the research subject made it possible to use the methodology of the following branches of legal studies: theory of state and law, constitutional law of the Republic of Kazakhstan, public international law, comparative law. Covering certain aspects of research, we combined methods from different groups: general; general scientific (analysis, synthesis); special; private scientific (formal legal). Comparative law methods: a number of conceptual approaches, in particular civilizational, hermeneutic, systemic and functional approaches. The scientific novelty of the publication lies in the fact that when analyzing the functioning law of the AIFC, we formulated two approaches. The first approach is based on the fact that the functioning law of the AIFC is the law of the AIFC itself, and although certain elements of the functioning of foreign law are possible here, we cannot talk about adopting foreign law, i.e. on the reception of English common law in the legal system of Kazakhstan. The second approach, which we adhere to, provides that as a result of the creation and functioning of the AIFC, there is an interaction and mutual influence of the functioning law of the AIFC and the functioning law of the Republic of Kazakhstan. In addition, in the article it is noted that the jurisdiction of the AIFC, including it being in the form of decisions of the AIFC Court, in which, in addition to Kazakh law, there are principles, norms and precedents of the law of England and Wales, in cases provided for by the legislative acts of the Republic of Kazakhstan extends not only within the territory of Nur-Sultan, where a special legal regime operates, but it can also cover the entire territory of the Republic of Kazakhstan. Keywords: functioning law of the AIFC; functioning law of the Republic of Kazakhstan; legal system; convergence; reception; acculturation; continuity; Astana International Financial Center; common law; principles; norms and precedents of the law of England and Wales.

Читать статью

(zh_temirbekov@kazguu.kz)
Мақаланың өзектілігі жасанды интеллект жүйелерін құқықтық реттеу саласындағы сұрақтар мен мәселелерді зерттеу қажеттілігімен байланысты. Зерттеудің мақсаты - жасанды интеллект жүйелерін құқықтық реттеудің жалпы мәселелері мен сұрақтарын қарастыруға арналған бірнеше заманауи ғылыми мақалаларға шолу жасау. Мақаланы дайындау барысында салыстырмалы әдіс, дедуктивті және индуктивті әдістер, анализ және синтез әдістері және басқа да зерттеу әдістері қолданылды. Шолу нәтижесінде жасанды интеллект технологиясының дамуы қазірдің өзінде адамның негізгі құқықтарына әсер ету деңгейіне жетті деген қорытынды жасауға болады. Сонымен қатар, заңгерлік қауымдастық жасанды интеллектке негізделген роботтарды адамгершілік және заңды құқықтардың иесі ретінде тану мүмкіндігін талқылауда. Жоғарыда айтылғандар болашақта жасанды интеллект технологияларының жетістіктері адамның интеллектуалдық қабілеттеріне тең болады немесе одан асып түседі деген болжаммен байланысты. Бұл жаңа түрдің - саналы роботтардың пайда болуына себеп болуы мүмкін. Бұның барлығы адамзаттың жаңа саналы түрмен симбиозда өмір сүруге бейімделу қажеттілігіне алып келеді. Алайда, мұндай қатар өмір сүру адамзат баласы үшін қандай нәтижеге ұласатыны белгісіз. Басқамен қатар, нормативтік реттеуді күшейту, құқықтық академиялық зерттеулерді жеделдету, жасанды интеллект жүйесін қолдану кезіндегі жағымсыз салдарларды бақылау қажеттілігі атап өтіледі. Құқықтық қызмет саласында жасанды интеллектті қолдануға келетін болсақ, қазіргі кезде бұл технология механикалық немесе қайталанатын әрекеттермен байланысты қызметте ғана сәтті қолданылады. Таным мен ойлау қажет болатын абстракция мен концептуалдаумен байланысты тапсырмаларды орындау жасанды интеллект үшін әлі де қиынға соғады. Қазіргі кезде жасанды интеллектті қылмыстың «ақылды» алдын-алуы үшін қолдануға тырысу әрекеттері әрқашан ойдағыдай нәтижелерді қамтамасыз етпейтіндігі белгілі болды. Заңды жауапкершілік саласында пилотсыз көлік құралдарының үлгісі негізінде, жасанды интеллект технологияларының көбеюімен қолданушылардан жауапкершілік «өндірушілерге» ауысады деп айтуға болады. Тірек сөздер: жасанды интеллект және құқық, жасанды интеллект, құқық, бетті тану, ұшқышсыз көлік, адамның негізгі құқықтары, құқықсубъекттілік, алгоритмдер, бағдарламалық код, машиналық оқыту.

Темирбеков Ж.Р. Право и искусственный интеллект: некоторые исследования. Актуальность статьи связана с необходимостью исследования проблем и вопросов в сфере правового регулирования систем искусственного интеллекта. Цель исследования - выполнить обзор нескольких научных статей, посвященных общим вопросам и проблемам правового регулирования систем искусственного интеллекта. В процессе подготовки статьи применялись такие методы исследования как сравнительный метод, дедуктивный и индуктивный методы, методы анализа и синтеза, и некоторые другие. В результате обзора можно сделать вывод, что с развитием технологий искусственного интеллекта их влияние на основные права человека будет только усиливаться. Кроме того, в юридическом сообществе обсуждаются вопросы о возможном признании роботов на базе искусственного интеллекта носителями моральных и юридических прав. Вышесказанное связано с прогнозом, что в будущем, достижения технологий искусственного интеллекта сравняются или даже превзойдут интеллектуальные способности человека, что может послужить причиной появления нового вида - разумных роботов. Это приведет к тому, что человечеству необходимо будет приспосабливаться жить с новым разумным видом существ в симбиозе. Однако неизвестно, каким может быть итог такого сосуществования для человеческой расы. Кроме прочего, отмечается необходимость усиления нормативного регулирования, акселерации правовых академических исследований, мониторинга негативных последствий в сфере использования и применения систем искусственного интеллекта. Что касается применения искусственного интеллекта в сферах юридической деятельности, то на сегодняшний день, данная технология успешно  применятся  лишь  в  юридических  задачах,  которые  связаны  с  механическими  или  повторяющимися  действиями.  Задачи,  связанные  с  абстрагированием и  концептуализацией,  где  необходимо  познание  и  мышление,  для  искусственного интеллекта все еще трудновыполнимы. Как выяснилось, отдельные попытки применения  искусственного  интеллекта  для  «умной»  профилактики  преступности  не всегда приводят к желаемому результату. В сфере юридической ответственности - можно утверждать на примере беспилотных автомобилей, что с распространением технологий искусственного интеллекта ответственность от пользователей будет смещаться «вверх» к производителям. Ключевые слова: искусственный интеллект и право, искусственный интеллект, право, распознавание лиц, беспилотные автомобили, основные права человека, правосубъектность, алгоритмы, программный код, машинное обучение.

Temirbekov Zh.R. Law and artificial intelligence: some research. The relevance of the article is associated with the need to study problems and issues in the field of legal regulation of artificial intelligence systems. The purpose of the study is to review several modern scientific articles devoted to general issues and problems of legal regulation of artificial intelligence systems. In the process of preparing the article, such research methods were used as the comparative method, deductive and inductive methods, methods of analysis and synthesis, and some others. As a result of the review, it can be concluded that the development of artificial intelligence technologies has already reached the level of influence on fundamental human rights. In addition, the legal community is discussing the possibility of recognizing robots based on artificial intelligence as the owner of moral and legal rights. The foregoing is connected with the forecast that in the future, the achievements of artificial intelligence technologies will equal or even surpass the intellectual abilities of a person, which may cause the emergence of a new species - sensible robots. This will lead to the fact that humanity will need to adapt to live with a new sensible species of beings in symbiosis. However, it is not known what the outcome of such coexistence could be for the human race. Among other things the need to strengthen regulatory regulation, accelerate legal academic research, monitor negative consequences in the use and application of artificial intelligence systems is noted. As for the use of artificial intelligence in the fields of legal activity, today, this technology is successfully applied only in legal tasks that are associated with mechanical or repetitive actions. The tasks associated with abstraction and conceptualization, where cognition and thinking are necessary, are still difficult for artificial intelligence to accomplish. As it turns out, some of the current attempts to use artificial intelligence for smart crime prevention do not always lead to the desired result. In the area of legal responsibility, it can be argued, using the example of unmanned vehicles, that with the proliferation of artificial intelligence technologies, responsibility from users will shift “up” to manufacturers. Keywords: artificial intelligence and law, artificial intelligence, law, face recognition,
self-driving cars, basic human rights, legal personality, algorithms, program code, machine learning.

Читать статью

Авторы провели исследование проблем правоприменительной практики, связанных с определением критериев возмещения морального вреда, причиненного правонарушениями. Выполнен сравнительный анализ законодательства некоторых государств о вытекающих из правонарушений (деликтов) обязательствах по компенсации морального вреда, обращено внимание на различное определение самого термина «моральный вред». Ключевые слова: моральный вред, причинитель вреда, вина, честь, достоинство, деловая репутация, уголовное правонарушение, нравственные страдания, физические страдания, дминистративное правонарушение. 
Бабаджанян Е.Л., Умаров А.С. Құқық бұзушылықпен келтірілген моралдық зиянды өтеу мәселесіне қатысты. Авторлар құқық бұзушы келтірген моральдық зиянды өтеу өлшемін анықтаумен байланысты құқық қолдану тәжірибесіндегі проблемаларды зерттеуге тырысқан. Бірқатар мемлекеттердің моралдық зиянды өтеу бойынша міндеттерді құқықтық бұзудан туындайтын заңнамаларына салыстырмалы талдау жасалған. «Моральдық зиян» терминінің әр түрлі анықтамаларына назар аударылған. Түйінді сөздер: моральдық зиян, зиян келтіруші, кінә, абырой, намыс, іскерлік бедел, қылмыстық құқық бұзушылық, адамдық қасырет, физикалық қасырет, әкімшілік құқық бұзушылық.
Babajanyan E. , Umarov A. Compensation for the moral harm, caused by crime. In this paper, the authors attempt to study law enforcement issues related to the definition of criteria for non-pecuniary damage caused by violations. In the scientific article the comparative analysis of certain aspects of the Institute of Legislation of some States arising out of offenses (misdemeanors), the reimbursement of non-pecuniary damage, drew attention to the different definition of the term «moral damage». Keywords: non-pecuniary damage, guilt, honor, dignity, business reputation, criminal offense, mental suffering, physical pain, an administrative offense.
Читать статью

Рассматриваются социальные, экономические, политические, правовые, организационные, этнические аспекты формирования сильного государства. Отмечается, что сила государства – сложносоставная и относительная его характеристика, включающая многоэлементов, зависящая от ряда факторов и находящаяся в динамике. Констатируется, что в условиях ХХI в. в ходе эволюции государственности в условиях глобализации, мировых кризисов и изменения силовой карты мира, расширения пространства деятельности, происходит объективное возрастание силы государства для решения усложняющихся задач. При этом сила государства становится более умной, гибкой, включает широкий спектр средств «мягкой силы». Ключевые слова: государство, право, концепция сильного государства, сильное правовое государство, сила государства, «мягкая сила», «умная сила», государство и экономика, государство и общество, глобализация. 
Ударцев С.Ф. Қуатты мемлекет: теория мәселелері. Мақалада қуатты мемлекетті қалыптастырудың әлеуметтік, экономикалық, саяси, құқықтық, ұйымдастырушылық, этникалық қырлары қаралады. Мемлекеттің күші бірқатар факторларға тәуелді және үнемі өзгерісте болатын көптеген элементтерді қамтитын оның аса күрделі және салыстырмалы сипаттамасы екендігі айтылған. ХХІ ғасырдағы жаһандану, дүниежүзілік дағдарыстар және әлемнің күш картасының өзгеруі, қызмет кеңістігі кеңейген жағдайында мемлекеттіліктің эволюциясы барысында күрделеніп бара жатқан міндеттерді шешу үшін мемлекет күшінің объективті артуы орын алатындығы атап көрсетілген. Бұл сәтте, мемлекеттің күші ақылдырақ, икемдірек бола бастайды, «жұмсақ күш» құралдарының кең спектрін қамтиды. Түйінді сөздер: мемлекет, құқық, қуатты мемлекет тұжырымдамасы, қуатты құқықтық мемлекет, мемлекет күші, «жұмсақ күш», «ақылды күш», мемлекет және экономика, мемлекет пен қоғам, жаһандану.
Udartsev S. A Powerful State: Issues of Theory. The article considers the social, economic, political, legal, organizational, ethnic aspects of the formation of a powerful state. It is noted that the power of the state – its complex, and relative characteristics, including many elements, depending on several factors and it is in the dynamics. It is stated that in the conditions of the ХХІst century during the evolution of statehood in the context of globalization, global crises and changes in the power map of the world, the expansion of space activities, there is an objective increase in state power to solve increasingly complex problems. The strength of the state becomes more intelligent, flexible and includes a wide range of tools of «soft power». Keywords: state, law, the concept of a strong state, a strong legal state, the power of the state, «soft power», «smart power», the state and the economy, state and society, globalization.
Читать статью

В статье дана характеристика воздействия процессов глобализации на сферу права, в частности, на правовые семьи и их эволюцию, национальные системы права и их взаимодействие, на общую теорию и методологию изучения права, внутренние процессы, происходящие в праве и развитие международного права. Авторы выделяют ряд основных тенденций в эволюции права в эпоху глобализации: возрастание универсализации и унификации права, более широкое использование принципов права, рост значения судейского права и судебного прецедента, расширение прав человека и гражданина. Ключевые слова: глобализация, право, правовые семьи, национальные правовые системы, универсализация права, методология, общая теория права и государства, источники права, судейское право, права человека и гражданина.
М. Н. Марченко, Е. М. Дерябина: Жаһандану жағдайында құқықты дамытудың негізгі бағыттары мен үрдістері. Мақалада жаһандану процестерінің құқық саласына атап айтқанда, құқықтық отбасына және олардың эволюциясына, құқықтың ұлттық жүйелеріне және олардың өзара әрекеттесуіне, құқықты зерттеудің жалпы теориясы мен методологиясына, құқықта жүретін ішкі процестерге және халықаралық құқықты дамытуға ықпал ету сипаты берілген. Авторлар жаһандану дәуіріндегі құқық эволюциясында бірқатар негізгі үрдістерді бөліп көрсетеді: құқықты әмбебаптандыру мен біріздендірудің ұлғаюы, құқық принциптерін барынша кеңінен қолдану, судьялық құқық пен соттағы үлгі боларлық жағдайлардың маңызының артуы, адам мен азаматтардың құқықтарын кеңейту. Түйінді сөздер: жаһандану, құқық, құқықтық отбасы, ұлттық құқықтық жүйелер, құқықты әмбебаптандыру, методология, құқық пен мемлекеттің жалпы теориясы, құқық деректері, судьялық құқық, адам мен азаматтардың құқықтары.
M. Marchenko, E. Deryabina: Major trends and tendencies in development of law in the context of globalization. The article gives the characteristics of the globalization impact on law, in particular, on legal systems and their evolution, the national legal system and their interaction, the general theory and methodology of the studying law, internal processes in the development of law and international law. The authors identify a number of major trends in the evolution of law in the era of globalization: the increasing universalization and unification of the law, greater use of the principles of law, the growing importance of the judiciary law and judicial precedent, the expansion of human rights and civil rights. Keywords: globalization, law, legal, systems , national legal system, the universalization of rights, the methodology, the general theory of law and state, sources of law, judicial law, human rights and civil rights.
Читать статью