Автор в историческом разрезе рассматривает роль христианского богословия и католической церкви в появлении оппозиционных воззрений. Попытки идеологически доказать и практически реализовать господство церковной (духовной) власти над властью государственной (грешной и бренной) всегда вызывали определенное сопротивление в европейском обществе, появление противоположных точек зрения как внутри церкви, так и за ее пределами. Чем больше клерикалы старались обосновать превосходство своего властного идеала, тем всестороннее они раскрывали различие между церковью и государством. Идея светского государства сформировалась на основе таких альтернативных воззрений, и представляет собой антипод католическому клерикализму и теократии. По мнению автора, светским можно считать сильное и самодостаточное государство, независимое от любой конфессии, способное вести самостоятельную политику внутри страны и за ее пределами без опоры на религиозную идеологию и помощь какой бы то ни было религиозной организации. Ключевые слова: история политической мысли, религиозная мифология, дуализм религиозного сознания, секуляризация, отделение церкви от государства, светское государство, теология и политика, история и современность, христианство, европейское средневековье, папство, Византия, лютеранство, кальвинизм.
Лупарев Г.П. Батыс Еуропадағы зайырлы мемлекет идеясының діни-дүниетанымдық көздері мен діни алғышарттары // Құқық және мемлекет 2017. № 1-2 (74-75). Б. 138-155.
Автор христиан діні мен католик шіркеуінің оппозициялық көзқарастардың пайда болуындағы рөлін тарихи тұрғыда қарастырады. Шіркеу (діни) билігінің мемлекеттік биліктен (күнәлі және опасыз) үстемдігін идеологиялық түрде дәлелдеуге және іс жүзінде жүзеге асыруға талпынған әрекеттер әрқашан еуропалық қоғамда қарсылық тудырды, шіркеу ішінде де, сыртында да қарама-қайшы көзқарастардың пайда болуына алып келді. Көптеген клерикалдар өз билік идеалдарының артықшылығын негіздеуге тырысқан сайын, олар шіркеу мен мемлекет арасындағы айырмашылықты жан-жақты аша түсті. Зайырлы мемлекет идеясы осындай балама көзқарастар негізінде қалыптасты және католиктік клерикализм мен теократияға антипод болып табылды. Автордың пікірі бойынша, күшті және өзін-өзі қамтамасыз ететін, кез-келген конфессияға тәуелсіз, ел ішінде және сыртында діни идеологияға және қандай да бір діни ұйымның қолдауына қарамастан, дербес саясат жүргізуге қабілетті мемлекетті зайырлы деп санауға болады. Түйінді сөздер: саяси ойдың тарихы, діни мифология, діни сананың дуализмі, секуляризация, шіркеудің мемлекеттен бөлінуі, зайырлы мемлекет, теология және саясат, тарих және қазіргі заман, христиандық, еуропалық ортағасыр, папа кеңесі, Византия, лютерандық, кальвинизм.
Luparev G. The Origin of the Religious World Outlook and Theological Preconditions of the Secular State Ideas in Western Europe // Law and State 2017. № 1-2 (74-75).  P. 138-155.
The author considers the role of the Christian theology and the Catholic Church in appearance of the oppositional vision in a historical context. The attempts to prove ideologically and implement the dominance of the Church (spiritual) authority over the state power (sinful and mortal) in practice, have always raised a certain fight back on the side of the European society and caused the turn up of the opposite viewpoints within the Church and outside of it as well. The more the clerics tried to justify the superiority of their power ideal the more they exposed a comprehensive distinction in between state and the Church. A secular state idea has been originated on the bases of those alternative viewpoints and is the antipode to the Catholic clericalism and theocracy. According to the author any state could be considered as secular providing that it is strong, self-sufficient, free from any confession, capable to pursue an independent domestic and foreign policy
without relying on religious ideology and assistance of any religious organization. Key words: dualism of religious consciousness, secularization, separation of Church and state, secular state.
Читать статью